Print Friendly, PDF & Email

Gaziantep İl Rehberi

“Tembele iş buyur,saa yol göstersin”

Gaziantep

Gaziantep plaka kodu “27”

Telefon Kodu

Gaziantep telefon kodu “0342”

Yüz Ölçüm

Gaziantep ili alanı “6.803 km²”
GAZİANTEP Tarihçesi
Gaziantep tarihinin oluşumunda ve niteliğinde yer unsurunun önemi büyüktür. Bölgenin, ilk uygarlıklarının doğduğu, Mezopotomva ve Akdeniz arasında bulunuşu güneyden ve Akdeniz`den doğuya, kuzeye ve batıya giden yolların kavşağında oluşu, uygarlık tarihine ve bugüne yön vermiştir. Bu nedenle Gaziantep tarih öncesi çağlardan beri insan topluluklarına yerleşme sahası ve uğrak yeri olmuştur. Tarihi İpek Yolunun da buradan geçmiş olması ilin önemini ve canlılığını devamlı olarak korumasını sağlamıştır.

Gaziantep`in tarih devirleri Kalkolitik, Paleolitik, Neolitik dönemler, Tunç Çağı, Hitit, Med, Asur, Pers, İskender, Selefkoslar, Roma ve Bizans, İslam-Arap ve İslam-Türk devirleri olarak sıralanabilir. Bu dönemlerin izlerini günümüzde de açık bir şekilde görmek mümkündür.

Ayıntap olarak bilinen eski kent, bugünkü Gaziantep`in 12 km. kuzeybatısında Dülük Köyü ile Karahöyük Köyü arasındadır. Yapılan arkeolojik araştırmalarda taş, kalkolitik ve bakır dönemlerine ait kalıntılara rastlanmış olması yörenin Anadolu`nun ilk yerleşim alanlarından birisi olduğunu göstermektedir.

Bir süre Babil İmparatorluğu`nun egemenliği altında kalan Gaziantep, M.Ö. 1700 yıllarında Hitit Devleti`nin bir kenti olmuştur. “Dülük” şehri ise Hititlerin önemli bir dini merkezi olduğundan ayrı bir önem taşımaktadır.

Gaziantep ve çevresi M.Ö. 700-546 yılları arasında Asur, Med ve Pers İmparatorluklarının yönetimine girmiştir. Büyük İskender`in Pers Devletini yıkmasından sonra Romalılar`ın, M.S. 636 yılına kadar da Bizanslılar`ın egemenliği altında kalmıştır.

Gaziantep, Kahramanmaraş`tan Halep`e, Birecik`ten Akdeniz kıyılarına ve Diyarbakır`dan İskenderun`a giden ana yollar üzerinde bulunduğundan, her dönemin kültür ve ticaret merkezi olma özelliğini korumuştur.

İslamiyet`in buralardan Anadolu`ya yayılmış olması ve Hz. Muhammed`in Peygamberlik mührünü görüp öpen ve O`nun vahiy katiplerinden olan Hz. Ökkeşiye`nin türbesinin Nurdağı ilçesinin Durmuşlar köyü yakınlarındaki bir tepenin üzerinde bulunması Gaziantep için ayrı bir önem taşımaktadır.

Hz. Ömer zamanında İslamiyet`in Arap yarımadası dışına yayılması için sürdürülen mücadeleler esnasında, İslam ordusu, Gaziantep yöresi ile Hatay`ı Bizanslılar`dan aldı. Böylece 639 yılında yöre halkı Müslümanlığı kabul etti. Hemen ardından kansız ve savaşsız Suriye ve Antakya yöresi de İslam kuvvetlerinin eline geçerek vergiye bağlandı. İşte Gaziantep`in ünlü Ömeriye Camii o dönemde fethin sembolü olarak yapılmıştır.

1071 Malazgirt Savaşından sonra bölgede Selçuklu İmparatorluğu`na bağlı bir Türk Devleti kurulmuştur. 1270 Yılında Moğolların istilası ile yıkılan kent, daha sonra Dulkadiroğullarının (1389) ve Memluklular`ın (1471) eline geçmiştir. 1516 yılında Yavuz Sultan Selim tarafından Memluklular`a karşı yapılan Mercidabık (Kilis yakınında) Meydan Savaşından sonra Gaziantep ve yöresi Osmanlı İmparatorluğu`nun yönetimine girmiş oldu.

Osmanlılar döneminde çok sayıda cami, medrese, han ve hamam yapılmış, kent aynı zamanda üretim, ticaret ve el sanatları yönünden de ilerlemiştir. 1641 ve 1671 yıllarında yöreyi iki kez ziyaret eden Evliya Çelebi burada 22 mahalle, 8 bin ev, 100 kadar cami, medrese, han , hamam ve üstü kapalı çarşı olduğunu anlatır.

I. Dünya Savaşı sonunda, Gaziantep önce İngilizler daha sonra da Fransızlar tarafından işgal edilmiştir. Gaziantep Savunması, Ulusal Kurtuluş Savaşı tarihimizde yiğitlik. kahramanlık ve fedakarlığın ulaşılmaz abidesi olmuştur. Gaziantep Savunması, eşsiz kahramanlığı ile hem kendini hem de Güneydoğu Anadolu`yu düşman işgalinden kurtaran bir halk hareketi, milli birliğin ve benliğin bir şahlanışı olarak tarihteki yerini almıştır.

Adının Kaynağı

Eskiden Ayıntap olarak adlandırılan Gaziantep, adını tarihin derinliklerinden. sıfatını ise Milli Mücadeledeki kahramanlıklarla dolu müdafaasından almıştır.

Eskiden Ayıntap ve Aynitap adıyla yazılır, geniş halk kitlesi tarafından ise Antep ve Entap olarak söylenirdi. Gaziantep`in yetiştirdiği ünlü ilim adamı tarihçi Bedrüddin Ayni`nin ifadesiyle Gaziantep`in eski adı ve asıl adı “Kala-ı Füsus”tur. “Kala-ı Füsus” yüzük kalesi demektir.

Bir başka rivayete göre buranın halkına zulüm eden Ayni adında kötü bir hakimi varmış. Bir çok uygunsuz işler yaptıktan sonra ettiklerine pişman olmuş, tövbe etmiş ve yörede yaşayan halk tarafından “Ayni tövbe etti” denmiştir. Daha sonra Ayni tövbe, Ayıntap olarak kalmıştır.

Bir başka rivayete göre ise Ayıntap adını suyunun güzelliğinden ve bolluğundan almıştır. Ayın: pınar, kaynak ve suyun gözü anlamındadır. Tap ise: parlak ve güzel anlamındadır. Bundan dolayı ayıntap güzel pınar ve güzel kaynak manasına gelmektedir. Yine Tap: güç ve takat anlamına da gelmektedir. Şehre suyunun bolluğundan dolayı bu isimin verildiği söylenmektedir.

Bir başka rivayette ise şehrin eski adının Hantap olduğu söylenir. Tap: güç, takat ve arazi anlamında da kullanılmaktadır (Kelime tap ve tapkır olarak Gaziantep`in köylerinde halen kullanılmaktadır). Buna göre Hantap; han toprağı manasına da gelmektedir. Hantap zamanla Antap ve Antep olmuştur.

Kurtuluş Savaşı`nda halkın göstermiş olduğu üstün kahramanlıklar sebebiyle şehre 8 Şubat 1921 tarihinde T.B.M. Meclisi tarafından “GAZİ”lik ünvanı verilmiştir. Layiha-i Kanuniye`nin l. Maddesi “Ayıntap livası merkezi olan Ayıntap kasabasının namı Gaziayıntap`a tahvil olunmuştur.” Böylece de Antep, Gaziantep olmuştur.

Yöresel Yemekleri

  • Alaca Çorba
  • Ali Nazik Kebabı
  • Antep Fıstığı
  • Antep Salatası
  • Ayva Kebabı
  • Bakla Tavası
  • Baklava
  • Baklava Böreği
  • Beyran
  • Borani
  • Börek Çorbası
  • Cağırtlık Kebabı
  • Ciğer Yahni
  • Çelem Turşusu
  • Ekşili Taraklık Tava
  • Elma Kebabı
  • Firik Pilavı
  • Haveydi Köftesi
  • Hindili Pilav
  • İç Katması
  • İçli Köfte
  • Kakırdaklı Börek
  • Karışık Nakışlı dolma
  • Katmer
  • Keme Kebabı
  • Külbastı
  • Künefe
  • Lahmacun
  • Lebeniye Çorbası
  • Loğlazlı Aş
  • Loğyaz Piyazı
  • Lolazlı Pilav
  • Malhıtalı (Mercimekli Köfte)
  • Mamul
  • Marul Sarması
  • Maş Çorbası
  • Memiye Helvası
  • Müceddere
  • Müşebbek
  • Omaç
  • Öcce
  • Öz Çorbası
  • Sarımsak Aşı
  • Sarımsak Kebabı
  • Sebzeli Antep Böreği
  • Sebzeli Kebap
  • Semsek
  • Simit Kebabı
  • Sini Köfte
  • Soğan Kebabı
  • Süzek Yapması
  • Şirinli Çorba
  • Şiş Börek Çorbası
  • Şiveydiz
  • Taş Kadayıf
  • Tene Katması
  • Topaç
  • Yağlı Köfte
  • Yarpuz Piyazı
  • Yenidünya Kebabı
  • Yoğurtlu Alinazik
  • Yoğurtlu Çiğdem Aşı
  • Yoğurtlu Fasülye
  • Yoğurtlu Ufak Köfte
  • Yumurta Piyazı
  • Yuvarlama
  • Zeytin Piyazı

Gezilecek Yerler

  • Atatürk Kültür Parkı
  • Alaüddevle Camii
  • Ali Nacar Camii
  • Bakırcılar Çarşısı
  • Bayaz Han
  • Bayazhan Gaziantep Kent Müzesi
  • Bedestenler
  • Belkıs/Zeugma Antik Kenti
  • Boyacı Camii
  • Dülük Antik Kenti
  • Dülükbaba Türbesi
  • Elif Anıt Mezarı
  • Emine Göğüş Mutfak Müzesi
  • Eyüpoğlu Camii
  • Gaziantep Arkeoloji Müzesi
  • Gaziantep Hayvanat Bahçesi
  • Gaziantep Hamam Müzesi
  • Gaziantep Hanları
  • Gaziantep Kalesi
  • Gaziantep Kültür Tarihi Müzesi
  • Gaziantep Mevlevihanesi Vakıf Müzesi
  • Gaziantep Oyun Ve Oyuncak Müzesi
  • Gorgo Medusa Cam Eserler Müzesi
  • Hacı Veli Camii
  • Handan Bey Camii
  • Hasan Süzer Etnografya Müzesi
  • Hasanoğlu Anıt Mezarı
  • Hışva Han
  • Hisar Anıt Mezarı
  • Hüseyin Paşa Camii
  • İslam Bilim Tarihi Müzesi
  • Karkamış Antik Kenti
  • Kasteller
  • Kozanlı Camii
  • Kozluca Camii
  • Kurtuluş Camii
  • Millet Hanı
  • Nuri Mehmet Paşa Camii
  • Ökkeşiye Hazretleri Türbesi
  • Ömeriye Camii
  • Pirsefa Hazretleri Ve Yuşa Peygamber Türbesi
  • Rumkale
  • Saklı Konak Ali Atalar Koleksiyonu
  • Şahinbey Milli Mücadele Müzesi
  • Şehitler Abidesi
  • Şire (Belediye) Hanı
  • Tarihi Antep Evleri
  • Tarihi Tahmis Kahvesi
  • Tilmen Höyük
  • Yaşayan Müze Tarihi Gümrük Hanı
  • Yeni Han
  • Yesemek Açık Hava Müzesi
  • Zeugma Mozaik Müzesi

Gaziantep ilçeleri

  • Araban
  • İslahiye
  • Kargamış
  • Nizip
  • Nurdağı
  • Oğuzeli
  • Şahinbey
  • Şehitkamil
  • Yavuzeli

REKLAM ALANI

SEYAHATNÂME

Gezi tecrübesini gönderen ziyaretçilerimizin paylaşımlarını takip edebilir, seyahat planlarınızda istifade edebilirsiniz.

Gaziantep Hayvanat Bahçesi

Gaziantep Hayvanat Bahçesi Türkiye’nin en geniş alana sahip Hayvanat Bahçesi konumunda olup, Avrupa’da belli bir sıralamaya girmiş bulunmaktadır.

Gaziantep Tanıtım Videoları

Düzeltme gönder

 

9 + 12 =

Gaziantep il rehberi. Gaziantep plaka numarası. Gaziantep telefon kodu. Gaziantep yüzölçümü. Gaziantep ulaşım bilgileri. Gaziantep tarihi. Gaziantep yöresel yemekleri. Gaziantep gezilecek yerleri. Gaziantep ilçeleri. Gaziantep gezi tecrübeleri.
Güncelleme Tarihi - 11 Ocak 2021